Cập nhật điều trị diệt trừ H.Pylori từ hướng dẫn của tổ chức Tiêu hoá thế giới 2021
Ngày đăng: 25/12/2021 - Lượt xem: 19079

Helicobacter pylori (viết tắt H. pylori) là xoắn khuẩn sống trong dạ dày có thể gây viêm loét niêm mạc dạ dày - tá tràng. H. pylori còn được xác định là nguyên nhân hàng đầu có thể gây ung thư dạ dày. Trước tình trạng vi khuẩn này phát sinh tính đề kháng kháng sinh rất nhanh và phức tạp, tháng 5/2021, Tổ chức Tiêu hóa Thế giới (WGO) đã chính thức Ban hành hướng dẫn điều trị tiệt trừ H. pylori.

Các điểm nổi bật trong hướng dẫn của WGO 2021 xin được tóm tắt dưới đây:

Các điểm cần nhấn mạnh: 

   - Tiệt trừ H. pylori trước khi xảy ra thay đổi mô bệnh học có hại hoặc tiền ung thư đã được chứng minh giúp ngăn ngừa ung thư dạ dày

   - Quyết định xét nghiệm H. pylori nên được thực hiện với ý định điều trị

   - Việc tiệt trừ H. pylori thành công phụ thuộc vào việc tuân thủ điều trị của bệnh nhân. Cần dành thời gian để tư vấn, giải thích cách dùng phác đồ nhiều thuốc và lường trước các tác dụng không mong muốn. Cần nhấn mạnh sự cần thiết hoàn thành việc điều trị.

Chọn lựa phác đồ điều trị:

   -Cần dựa trên chứng cứ về tính đề kháng kháng sinh tại địa phương

   - Ngoại suy từ nguồn dữ liệu tốt hơn tham khảo từ nơi khác

   - Ý kiến chuyên gia

Nguyên tắc điều trị đầu tay:

   - Mức hiệu quả tiệt trừ tối thiểu cần thiết để chấp thuận sử dụng 1 phác đồ điều trị theo ITT (Intention-to-treat): > 80%

   - Đề kháng clarithromycin là yếu tố chính gây ra thất bại điều trị tiệt trừ H. pylori

   - Vùng có đề kháng clarithromycin > 15 – 20%, không dùng phác đồ PAC (PPI; Amoxicillin và Clarithromycin)

Phác đồ điều trị đầu tay ở vùng có đề kháng clarithromycin cao:

   - Phác đồ 4 thuốc chứa bismuth kinh điển (PBMT): hiệu quả tốt và đã có nhiều nghiên cứu chứng minh

   - Phác đồ 3 thuốc chứa levofloxacin (+B): có thể là lựa chọn thay thế

   - Phác đồ nối tiếp, 4 thuốc không có bismuth: ít chứng cứ hơn

   - Nếu có kết quả nuôi cấy và sinh học phân tử đánh giá kháng thuốc: điều trị cá thể hóa “tailored therapy”

Phác đồ điều trị sau thất bại lần đầu và cứu vãn ở vùng có đề kháng clarithromycin cao:

   - PBMT và PAL đều cho hiệu quả tốt > 80%, nên 14 ngày

   - Chọn lựa một trong hai phác đồ trên dựa vào tỷ lệ kháng levofloxacin nếu biết, kinh nghiệm, giá thành, khả năng tuân thủ

   - Phác đồ cứu vãn khác:

      + PPI + Amox + Rifabutin: kém hiệu quả, không nên dùng ở vùng có dịch tễ lao

     + 4 thuốc không bismuth: thường kém hiệu quả do vi khuẩn kháng clarithromycin và metronidazol cao.

      + PPI + Amox liều cao: có thể hiệu quả tốt

​Khi các phác đồ điều trị thích hợp đã được tuân thủ nhưng không thành công:

   - Tránh tiếp tục điều trị theo ý muốn và chấp nhận tình trạng nhiễm H. pylori diễn tiến trừ khi có ý kiến chuyên gia hoặc bệnh nhân được tham gia thử nghiệm lâm sàng.

   - Trong trường hợp bệnh nhân bị loét dạ dày-tá tràng tái phát có thể cần điều trị kháng tiết duy trì.

Dưới dây là một số bảng và hình quan trọng tổng hợp về các phác đồ điều trị tiệt trừ H. pylori:

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Cập nhật  điều trị tiệt trừ H. pylori: Từ hướng dẫn WGO 2021 đến thực hành lâm sàng tại Việt Nam - PGS. TS. Quách Trọng Đức, Đại học Y Dược TPHCM - Hội nghị Khoa học Tiêu hóa toàn quốc lần thứ 27.
2. World Gastroenterology Organisation Global Guidelines Helicobacter pylori May 2021.
3. Fallone CA, Moss SF, Malfertheiner P. Reconciliation of Recent Helicobacter pylori Treatment Guidelines in a Time of Increasing Resistance to Antibiotics. Gastroenterology. 2019 Jul;157(1):44-53. doi: 10.1053/j.gastro.2019.04.011. Epub 2019 Apr 15. PMID: 30998990.
 
Biên soạn:
DS. Nguyễn Quang Sáng, Khoa Dược, Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Hà Tĩnh.
Hiệu đính:
DSCKII. Bùi Hoàng Dương, Trưởng khoa Dược, Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Hà Tĩnh.
PGS. TS. Nguyễn Thành Hải, Bộ môn Dược lâm sàng - Trường ĐH Dược Hà Nội.