Bệnh nhân vào điều trị tại khoa Tim mạch - Lão học tăng đột biến trong những ngày nắng nóng Ngày đăng: 30/05/2015 - Lượt xem: 2783
TS.BS. Lê Văn Dũng
Trong thời gian vừa qua trên địa bàn tỉnh ta nắng nóng hết sức gay gắt, nhiệt độ ngoài trời dao động 34 đến 40 độ C. Ảnh hướng rất lớn đến sức khoẻ mọi người, nhất là đối với người già, trẻ nhỏ, đặc biệt những người bị bệnh tim mạch. Nên lượng bệnh nhân đến khám và điều trị tại Bệnh viên đa khoa tỉnh Hà Tĩnh nói chung và khoa Tim mạch tăng đột biến so với thời điểm đầu mùa hè và các năm trước. Bình quân mỗi ngày phòng khám tim mạch tiếp nhận khoảng 60 đến 80 bệnh nhân đến khám, và 20 - 30 người phải nhập viện điều trị, trong đó chủ yếu bệnh nhân bị tăng huyết áp, suy tim, bệnh động mạch vành và đột quỵ, khá nhiều trường hợp vào khoa trong tình trạng nguy kịch. Những năm trước thời điểm này số bệnh nhân điều trị tại khoa tim mạch dao động từ 50-60 bệnh nhân, nhưng đợt này có gần 100 bệnh nhân điều trị nội trú, tăng khoảng 60-80% so với cùng kỳ năm trước.
Nắng nóng ảnh hưởng như thế nào tới người bệnh tim mạch
Để thích ứng với thời tiết nóng nực, cơ thể điều chỉnh bằng cách tăng tiết mồ hôi và giãn mạch máu ngoại biên. Khi tiết nhiều mồ hôi cơ thể sẽ mất nước, giảm thể tích máu lưu thông, trong khi đó tim vẫn phải co bóp để đảm bảo bơm đủ lượng máu đi khắp cơ thể. Do thể tích máu giảm nên tim phải làm việc nhiều hơn, tăng sức co bóp và tăng số tim trong một phút. Mặt khác khi vận động, mồ hôi ra nhiều, mất dịch nhiều, các cơ vận động đòi hỏi cần được cung cấp nhiều máu hơn. Khi mất quá nhiều dịch, thân nhiệt tăng lên, các cơ quan bị tổn thương, nhất là hệ thần kinh và tim mạch: người bệnh rất mệt mỏi, mất tỉnh táo, thiếu tập trung, tim đập nhanh, huyết áp tăng.
Đối với một số bệnh tim mạch như: suy tim, bệnh mạch vành, khi nắng nóng tim phải gắng sức co bóp, làm tình trạng suy tim tăng lên, có thể gây tử vong. Mặt khác, tim gắng sức sẽ tăng nhu cầu ôxy của tim nên dễ dẫn đến thiếu máu cơ tim cục bộ gây cơn đau thắt ngực, mệt, khó thở, nặng hơn là nhồi máu cơ tim. Những người đã đặt stent mạch vành hoặc van tim cơ học, việc mất nước khiến máu bị cô đặc, dễ tạo cục máu đông gây tắc stent hoặc kẹt van tim là những tình huống hết sức nguy hiểm.
Các thuốc tim mạch cũng góp phần ảnh hưởng tới người bệnh tim mạch trong thời tiết nóng. Thuốc lợi tiểu làm mất nước, thuốc ức chế bêta làm giảm nhịp tim khiến tim không đáp ứng đủ như mức cần thiết để thích ứng với nắng nóng.
Những dấu hiệu nguy hiểm xuất hiện khi nắng nóng:
Thời tiết nắng nóng gây ra hai hiện tượng kiệt sức do nóng và sốc nhiệt, những hiện tượng này rất dễ xảy ra đối với người bị bệnh tim mạch.
Kiệt sức do nóng biểu hiện: ra mồ hôi nhiều, mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn và nôn, chuột rút, da lạnh và ẩm ướt, mạch nhanh, thở nhanh nông.
Sốc nhiệt là tình trạng bệnh lý nặng nhất do nắng nóng, xảy ra khi cơ thể không còn khả năng điều hòa thân nhiệt. Thân nhiệt có thể tăng lên 40 độ C hoặc cao hơn trong 10-15 phút. Sốc nhiệt có thể gây tử vong hoặc để lại những hậu quả nặng nề nếu không được điều trị kịp thời. Những dấu hiệu cảnh báo gồm: thân nhiệt tăng trên 40 độ C; không ra mồ hôi; hoa mắt, chóng mặt; đau đầu dữ dội; nôn ói; da đỏ, nóng, khô; mạch nhanh, hoản loạn hay bết tỉnh.
Các biện pháp người bệnh tim mạch cần biết để phòng tránh khi nắng nóng:
- Nên ở trong nhà vào thời gian nắng nóng nhất là từ 10 -15h, nếu có thể thì ở nơi có máy điều hòa nhiệt độ, mặc quần áo rộng rãi, thoải mái.
- Nếu có việc phải ra ngoài cần mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, đội mũ. Nếu việc không cần thiết thì nên đi vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối.
- Không ăn quá no, ăn thức ăn lỏng dễ tiêu, hạn chế lượng muối ăn vào. Nên ăn nhiều trái cây tươi như cam, quýt, chuối, nho để cung cấp đầy đủ các chất điện giải cho cơ thể, không uống rượu, bia, cà phê. Cần phải uống thuốc đầy đủ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Uống đủ nước. Tuy nhiên, cần lưu ý người suy tim tránh uống quá nhiều nước vì làm tăng gánh nặng cho hệ tim mạch. Người bệnh tim cần theo dõi cân nặng mỗi ngày để bù vừa đủ lượng nước, chẳng hạn khi cân nặng giảm 1kg có nghĩa mất đi 1 lít nước nên cần uống lương tương ứng để bù vào.
- Hạn chế vận động thể lực để tránh mất muối nước và tắng gánh nặng cho tim.