Tiêm vắc xin Quinvaxem đúng lịch để phòng bệnh cho trẻ Ngày đăng: 20/01/2016 - Lượt xem: 2116
Thời gian gần đây tại một số tỉnh, thành phố xảy ra tình trạng nhiều gia đình đổ xô đi tiêm chủng cho con tại các điểm tiêm chủng dịch vụ. Điều nay dẫn đến tình trạng khan hiếm Vắc xin dịch vụ, nhiều trẻ không được tiêm chủng đúng lịch. Bộ Y tế khuyến cáo người dân nên chủ động tiêm vắc xin 5 trong 1 Quinvaxem trong Chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ thay vì bị động chờ đợi vắc xin dịch vụ, bởi điều này rất nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ và gây nguy cơ dịch bệnh bùng phát trở lại.
Chị Lê Thị Lệ Hằng – Phường Nguyễn Du – Tp Hà Tĩnh mới sinh con được hơn 1 tháng. Việc chăm sóc con nhỏ được chị rất quan tâm, nhất là vấn đề tiêm chủng cho con để phòng bệnh. Trước những lo ngại về chất lượng vắc xin Quynvaxem trong chương trình tiêm chủng mở rộng và tình trạng người dân đổ xô đi tiêm vắc xin dịch vụ, chị Hằng cho biết: vì đã cho con gái đầu tiêm vắc xin Quinvaxem rồi nên chị vẫn yên tâm cho con trai thứ hai đi tiêm chủng theo đúng lịch quy định để đảm bảo an toàn cho trẻ.
Theo thống kê của ngành Y tế, các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/màng não do vi khuẩn Hib là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 1 tuổi ở nước ta. Từ khi triển khai tiêm vắc xin Quinvaxem trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) cho trẻ dưới 1 tuổi vào tháng 6 năm 2010. Kết quả cho thấy hơn 97% trẻ em được bảo vệ chống lại bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà và bệnh do vi khuẩn Hib gây ra sau tiêm chủng 3 liều cơ bản với Quinvaxem. Hơn 91% trẻ em được bảo vệ chống lại bệnh Viêm gan B sau khi tiêm chủng vắc xin theo lịch mà chưa được tiêm chủng vắc xin viêm gan B vào lúc sinh.
Tại Hà Tĩnh, mỗi năm có khoảng hơn 60 ngàn liều vắc xin Quinvaxem được tiêm cho trẻ an toàn và hiệu quả. Riêng năm 2015 có gần 80 ngàn liều đã được tiêm cho trẻ trong chương trình tiêm chủng mở rộng, đạt tỷ lệ trên 96%, không có trường hợp tai biến nào. Nhiều năm nay Hà Tĩnh luôn là một trong những tỉnh có tỷ lệ tiêm Quynvaxem cao nhất nước.
Bác sỹ Nguyễn Lương Tâm – Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh cho biết: hiện nay vẫn còn một số bà mẹ có tư tưởng chờ vắc xin dịch vụ để tiêm cho con thay vì tiêm miễn phí trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Điều này ảnh hưởng đến miễn dịch và khả năng phòng bệnh của trẻ. Bs. Tâm cũng khẳng định thêm về chất lượng và độ an toàn của vắc-xin sử dụng trong chương trình TCMR không khác gì so với các loại vắc-xin sử dụng trong tiêm chủng dịch vụ. Khác nhau cơ bản giữa vắc xin Quinvaxem với các vắc xin 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 khác, chủ yếu là thành phần ho gà toàn tế bào. Vì Quinvaxem có chứa thành phần toàn tế bào nên có thể xảy ra các phản ứng sau tiêm chủng như sốt, đau hoặc sưng tấy nhẹ tại chỗ tiêm, quấy khóc,... nhưng đạt hiệu quả miễn dịch tốt hơn vắc xin chứa thành phần vô bào. Trong khi đó, tỷ lệ phản ứng nặng và trường hợp tử vong của Quinvaxem so với vắc xin chứa thành phần vô bào như Pentaxim là như nhau. Các bà mẹ hãy tin tưởng về tính an toàn và chất lượng vắc-xin trong chương trình TCMR và chủ động đưa con em đi tiêm chủng đúng lịch, đủ số mũi tiêm, không phải có dịch mới đi tiêm.
Trong thực tế, không có loại vắc-xin nào là an toàn tuyệt đối. Do đó để giảm thiểu các nguy cơ phản ứng sau tiêm, khi đưa con đi tiêm chủng, các bà mẹ cần mang theo sổ tiêm chủng của trẻ và thông báo cho cán bộ y tế về tình trạng sức khỏe của con mình như tiền sử quá trình sinh đẻ, bệnh tật, tiêm chủng của trẻ. Đặc biệt lưu ý các phản ứng mạnh với lần tiêm trước như sốt cao, quấy khóc kéo dài, nôn trớ, phát ban, sưng nề vùng tiêm... để bác sĩ có chỉ định tiêm vắc-xin phù hợp. Trẻ cần được theo dõi 30 phút tại điểm tiêm chủng và tiếp tục theo dõi tại nhà ít nhất 48 giờ sau tiêm chủng. Cần đưa ngay trẻ tới bệnh viện hoặc cơ sở y tế nếu trẻ có các dấu hiệu bất thường sau tiêm như sốt cao, co giật, khóc thét, quấy khóc kéo dài, li bì, bỏ bú, khó thở, tím tái... để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Sau tiêm chủng trẻ có thể có những biểu hiện như sốt nhẹ, đau tại chỗ tiêm, các bà mẹ cần chú ý đến trẻ hơn, cho trẻ bú nhiều hơn, cho bú khi trẻ thức, theo dõi nhiệt độ, không đắp bất cứ thứ gì lên vị trí tiêm.
Khi trẻ sốt, cần phải cặp nhiệt độ và theo dõi sát, dùng thuốc hạ sốt cho trẻ theo sự chỉ dẫn của cán bộ y tế. Nếu trẻ không đỡ cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để được thăm khám, xử trí. Đồng thời khi trẻ có biểu hiện khóc thét,quấy khóc kéo dài, các bà mẹ cần đưa trẻ tới ngay cơ sở y tế để được khám và xử trí kịp thời.
Không tiêm vắc xin Quinvaxem cho trẻ nếu tiền sử có phản ứng mạnh đối với liều tiêm trước như: Sốt cao liên tục trong vòng 48 giờ sau tiêm vắc xin; Sốc sau tiêm vắc xin; Các trường hợp phản ứng quá mẫn muộn sau tiêm vắc xin; Khóc dai dẳng trên 3 giờ trong vòng 48 giờ sau tiêm vắc xin; Co giật có kèm theo sốt hoặc không sốt trong vòng 3 ngày sau tiêm vắc xin. Không tiêm cho trẻ nhỏ dưới 6 tuần tuổi vì vắc xin có thể không hiệu quả do còn miễn dịch từ mẹ. Hoãn tiêm cho trẻ nếu trẻ đang ốm, sốt hoặc mắc các bệnh cấp tính.
Thu Hòa - TTTTGDSK
Lịch tiêm chủng 3 mũi vắc xin phối hợp 5 trong 1 phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Hib là 2, 3 và 4 tháng tuổi.
Nếu trẻ đã tiêm 1 hoặc 2 mũi vắc xin cách đây 4 5 thángthì cần được tiêm càng sớm càng tốt mà không cần phải tiêm lại từ mũi đầu. Chú ý khoảng cách giữa các mũi tiêm tối thiểu là 4 tuần (1 tháng).